Wendt Turkije zich echt af van het Westen of is de Europese wens de vader van de gedachte? ‘We richten ons al sinds 1923 op Europa.’ Een artikel van DePers.
‘Een topprioriteit.’ Zo noemde de Turkse premier Erdogan Turkijes toetreding tot de Europese Unie begin vorig jaar in Brussel. ‘Ik hoop dat we een sprong voorwaarts zullen maken’, voegde hij er aan toe. Daar is echter weinig van terechtgekomen, concludeerde het Europees Parlement onlangs. Met het verbod van de pro-Koerdische partij DTP deed de democratisering zelfs een stap achteruit. Dat Turkije ondertussen goede relaties aanknoopt met buurlanden Irak, Iran en Syrië, doet sommige Europeanen vermoeden dat Turkije zich uit frustratie afwendt van het Westen.
Veel Turken zijn weliswaar teleurgesteld over de EU en haar leiders die zich tegen Turks lidmaatschap verklaren, maar houden desondanks nog steeds liever de focus op Europa. Op de populaire winkelboulevard van het kosmopolitische Istanbul is het niet moeilijk om voorstanders van EU-toetreding te vinden. De vrijheid om te reizen is een vaak geuite wens van de jonge en hippe Turken die weinig op hebben met religie en hier zorgeloos aan het bier zitten.
Visumprocedure
Neem de 27-jarige Cagdas Yüksel, die zijn vriendin in Athene pas kan bezoeken na een ellenlange visumprocedure. ‘In Turkije wonen bovendien mensen die meer Europeaan zijn dan sommige inwoners van de huidige EU-landen.’ Zijn vriend Fethi Ozdol vindt het Turkse lidmaatschap niet meer dan vanzelfsprekend. ‘Turkije richt zich al sinds 1923 op Europa. Ons land kan daarbij een sleutelrol vervullen als brug tussen Europa en Azië.’
Aan de overzijde van de Zee van Marmara, in de industriestad Bursa, vindt ingenieur Derya Ozkan dat Turkije zich zeker niet op het Midden-Oosten moet richten. Hij behoort tot de groep seculiere Turken die de EU als een veilige omgeving zien, waarin de conservatieve-islamitische regering van Erdogan het niet te bont kan maken. ‘De islam is hier in opkomst en dat vind ik een gevaarlijke ontwikkeling. Daarom vind ik dat Turkije zich op het Westen moet blijven richten; een afkeer ervan kan tot extremen leiden.’
Turkse bible belt
In het vierhonderd kilometer verderop gelegen Konya, de meest conservatieve stad in de bible belt van Turkije, zien juist veel gelovigen de EU als een middel om hun rechten te waarborgen. In de stad zonder bar of disco staat leraar Hüseyin Bagci van harte achter het EU-proces ‘omdat het tot een verbetering van de mensenrechten leidt’. Daarmee doelt hij op zijn rechten als moslim. ‘We kunnen wel gewoon naar de moskee, maar mijn vrouw kan eigenlijk niet lesgeven omdat ze een hoofddoek draagt.’
Zijn zwager Mehmet Ali heeft dertig jaar bij een kabelbedrijf in Nederland gewerkt en vindt dat moslims bij ons vrijer zijn. ‘Ik kon bidden tijdens werktijd en ook het wisselen van feestdagen of de periode rond het vasten gaf nooit problemen. Dat is hier veel lastiger, zeker als je een seculiere werkgever hebt. Turkije is wat dat betreft een raar land. We zijn vrijwel allemaal moslim, maar datgene wat je als moslim moet doen, wordt je moeilijk gemaakt.’
In de arme zuidoostelijke hoek van Turkije ligt Diyarbakir waar 1,5 miljoen van de naar schatting elf tot veertien miljoen Koerden in Turkije wonen. De meeste Turken zullen zich hier niet wagen omdat de stad een politiek symbool is in de al 25 jaar durende strijd tussen het Turkse leger en de Koerdische afscheidingsbeweging PKK. Tien jaar na zijn arrestatie is PKK-leider Öcalan hier nog immens populair, omdat de PKK jarenlang als enige partij bleef opkomen voor de Koerdische belangen.
Meeste winst
Volgens Fazil Hüsnü, hoogleraar rechten aan de Dicle Universiteit in Diyarbakir, zijn vanwege die belangen in deze regio de meeste voorstanders te vinden van toetreding tot de EU. ‘Voor de Koerden valt de meeste winst te behalen. Economisch, maar ook wat betreft hun rechten als minderheid.’
Zelfs in de Koerdische stad Van, op vijftig kilometer van de Iraanse grens en op 150 kilometer van het Iraakse berggebied waar de PKK-strijders zich schuil houden, kiezen de inwoners liever voor de EU dan voor de buren in het Midden-Oosten.
Engin Celik ziet in zijn hotel veel gesluierde vrouwen uit Iran. ‘Het eerste wat ze hier doen, is die sluier lozen, om vervolgens in westerse kleding hun kamer uit te stappen. Ik heb het helemaal niet op de islamitische wetgeving van Iran. Ook de Koerden in het veel religieuzere Irak en Syrië zijn niet te vergelijken met ons. Als we met die landen samengaan, wordt het moord en doodslag. Onze rechten zijn beter gegarandeerd in de EU dan in die landen.’
Bron: DePers.nl
Lees ook:Vele Koerden gearresteerd in Turkije
Lees ook:‘Vieze samenwerking’ Turkije, Iran, Syrië om niet oplossen Koerdische kwestie
Lees ook:Veel DTP-leden opgepakt in Turkije
Lees ook:Koerden doodgeschoten door Turkse winkelier
Lees ook:Turkse wraakactie tegen Koerden in Noord-Irak